Drevni ljudi su možda stvarali pećinsku umetnost dok su halucinirali! Na bizaran način su to izvodili

Prema novom istraživanju, ljudi iz kamenog doba možda su namerno ulazili u pećine osiromašene kiseonikom da bi slikali, dok su imali vantelesna iskustva i halucinacije.

Analizirajući pećinske slike iz gornjeg paleolitskog perioda, pre nekih 40.000 do 14.000 godina, istraživači sa Univerziteta u Tel Avivu otkrili su da su se mnogi nalazili u uskim hodnicima ili prolazima duboko u plovnim pećinskim sistemima gde se morala koristiti samo veštačka svetlost.

Studija se fokusira na ukrašene pećine u Evropi, pre svega u Španiji i Francuskoj, i nudi objašnjenje zašto bi pećinski slikari odlučili da ukrašavaju područja duboko u pećinskim sistemima.

"Čini se da ljudi gornjeg paleolita jedva da su koristili unutrašnjost dubokih pećina za svakodnevne kućne aktivnosti. Takve aktivnosti sprovodile su se uglavnom na otvorenim mestima, stenovitim skloništima ili ulazima u pećine ", navodi se u studiji. Ali zašto bi ljudi prolazili kroz nevolje šetajući uskim pećinskim prolazima da bi se bavili umetnošću?

Da bi odgovorili na ovo pitanje, grupa istraživača sa Univerziteta u Tel Avivu usredsredila se na karakteristike takvih dubokih, uskih pećina, posebno onih kojima je potrebna veštačka svetlost za navigaciju: nizak nivo kiseonika. Istraživači su sproveli računarske simulacije modelnih pećina sa različitim dužinama prolaza koje vode do nešto većih površina "hola" gde se mogu naći slike i analizirali su promene u koncentraciji kiseonika ako bi neko stajao u različitim delovima pećine i palio baklju. Vatra, poput one iz baklji, jedan je od nekoliko faktora koji troši kiseonik u pećinama.

Otkrili su da koncentracija kiseonika zavisi od visine prolaza, a kraći prolazi imaju manje kiseonika. U većini simulacija koncentracija kiseonika je pala sa nivoa prirodne atmosfere od 21% na 18% nakon što je bila u pećinama samo oko 15 minuta.

Ovako nizak nivo kiseonika može da izazove hipoksiju u telu, stanje koje može da izazove glavobolju, otežano disanje, zbunjenost i nemir; ali hipoksija takođe povećava hormon dopamina u mozgu, što ponekad može dovesti do halucinacija i iskustava van tela, navodi se u studiji. U pećinama sa niskim plafonima ili u malim hodnicima koncentracija kiseonika je umanjena čak 11%, što bi izazvalo teže simptome hipoksije.

Istraživači pretpostavljaju da su drevni ljudi puzali u ove duboke, mračne prostore da bi izazvali izmenjena stanja svesti. Prema Ranu Barkaiju, koautoru i profesoru praistorijske arheologije, "slikanje u ovim uslovima bilo je svestan izbor osmišljen da im pomogne u interakciji sa kosmosom".

"Korišćen je za povezivanje sa stvarima", dodao je Barkai. "Ne nazivamo to rok umetnošću. To nije muzej." Pećinski slikari su o kamenom obradu razmišljali kao o opnu koja povezuje njihov svet sa podzemljem, za koje su verovali da je mesto obilja, objasnio je Barkai.

Na pećinskim slikama su životinje poput mamuta, bizona i kozoroga, a stručnjaci već dugo raspravljaju o njihovoj svrsi. Istraživači su tvrdili da su pećine igrale važnu ulogu u sistemima verovanja gornjeg paleolitskog perioda i da su slike deo ovog odnosa.

"Pećine nisu bile značajne zbog ukrasa, već upravo suprotno: značaj odabranih pećina bio je razlog njihovog ukrašavanja", navodi se u studiji.

Barkai je takođe predložio da su pećinske slike mogle da se koriste kao deo svojevrsnog obreda prelaska, s obzirom na dokaze da su deca bila prisutna. Dodatna istraživanja će ispitati zašto su deca dovedena u ova duboka pećinska područja, kao i da li su ljudi uspeli da razviju otpornost na nizak nivo kiseonika.