Evo ko će biti ČUVAR TRONA!

Patrijarh srpski prema Ustavu SPC trebalo bi da bude biran najdalje tri meseca od kako se uprazni presto. Do tada čuvar trona po pravilu je najstariji mitropolit, danas dabrobrosanski Hrizostom.

KORONA NEIZVESNOST

Međutim, ukoliko sve vladike ne mogu da doputuju u Beograd, sadašnji Ustav omogućava glasanje odsutnim vladikama i oni mogu ovlastiti druge eparhijske arhijereje da umesto njih glasaju. Ali, jedan vladika može biti opunomoćen samo jednim glasom. Da bi se pribeglo ovakvom načinu izbora, s obzirom da je glasanje tajno, vladike bi morale da pokažu visok stepen poverenja jedni prema drugima.

Kako sada stvari stoje, grubo rečeno SPC je u vanrednom stanju jer je iznenada ostala bez patrijarha ali i najstarijeg mitropolita, koji zauzima poziciju mjestobljustitelja odnosno čuvara trona. Dodatno, upražnjena je i valjevska eparija, čiji je episkop Milutin preminuo tokom prvog talasa Kovida 19, a za izbor patrijarha moraju da glasaju sve Eparhije, odnosno njihovi episkopi.

Počivši mitropolit Amfilohije bio je mjestobljustitelj - čuvar trona po upokojenju patrijarha Pavla. On je patrijarhu Irineju predao obeležja poglavara SPC.

ŠTA KAŽU PRAVILA?

Prema pravilima SPC ulogu mjestobljustitelja preuzima najstariji mitropolit. Trenutno to je malo poznati široj javnosti mitropolit dabrobosanski Hrizostom. Prema saznanjima “Blica” on je kasno sinoć krenuo iz Sarajeva ka beogradskoj Patrijaršiji. Sledeći po rangu je mitropolit zagrebačko-ljubljanski Porfirije.

Međutim, ni crkvena Vlada nije u ‘pravom’ sastavu. Sinod mesecima unazad funckioniše u vanrednom stanju, jer nije bilo Sabora, a tako nisu ni birani novi članovi. Po pravilu dvojica od petorice menjaju se svake godine. Trenutno najstariji po hirotoniji u Sinodu je vladika bački Irinej. Ukoliko ne dođe do izmena, i u vanrednim okolnostima ipak, nastavi da se poštuje dosadašnja praksa Srpske crkve, redovnim crkvenim poslovima treba da upravlja mjestobljustitelj- najstariji mitropolit sa članovima Sinoda.

Sadašnja situacija u Srpskoj crkvi, koja je, činjenica je, posledica pandemije Kovid 19, poredi se u Crkvi grubo rečeno sa ratnim stanjem. Istorijski gledano, jedino uslovno rečeno slično stanje je bilo tokom Drugog svetskog rata. Tada je Crkva ostala bez nekoliko episkopa i patrijarha.

Tadašnji patrijarh Gavrilo (Dožić) iz manastira Ostrog odveden je u Nemačku u logor Dahau. U Crkvi je bilo potpuno vanredno. Mitropolit sa Cetinja je bio pod italijanskom okupacijom, ali se u Beogradu u tom trenutku zatekao mitropolit Josif iz Makedonije, koga su bugarski vojnici proterali iz Skoplja. Tako je njemu pripala “uloga patrijarha” jer nije imao ko drugi.