Zaboravljeni srpski graditelj
Wikipedia
Muzej PTT, Foto: WikipediaPogotovu u centru. A jedna od najprijatnijih gradskih hladovina nalazi se upravo u centralnom delu grada, u Ulici Majke Jevrosime. Pešak koji odluči da hlad hvata baš u ovoj ulici, na njenom uglu sa Palmotićevom sasvim sigurno uočiće zgradu Muzeja PTT, jedno od najlepših beogradskih zdanja podignutih između dva svetska rata.
- Zgrada sa crveno-belom fasadom kao kuća uprave pošta sagrađena je od 1926. do 1930. godine u obliku slova P, a prema projektu Momira Korunovića, stvaraoca poznatog i kao srpski Gaudi, arhitekte koji je važio za najpoznatijeg predstavnika nacionalnog, savremenog srpsko-vizantijskog stila u međuratnom periodu.
I Crkva Svete Petke Korunovićevo delo
Muzej PTT-a danas nije jedino sačuvano zdanje na čijoj fasadi se vidi potpis Momira Korunovića. To su i Stari DIF, Seizmološki zavod na Tašmajdanu, Crkva Svete Petke, Crkva Svetog Lazara na Bulbulderu i Crkva Pokrova Presvete Bogorodice u Kajmakčalanskoj.
Ali dok Barselona s ponosom ističe reprezentativne građevine svog Gaudija, Beograd je svog, koji je preminuo aprila pre 49 godina, pomalo potisnuo u zaborav – kažu u Milenijum timu i dodaju da nije tako, naša prestonica bi, kao što to radi glavni grad Katalonije sa delima svog znamenitog arhitekte, osmislila uzbudljive turističke ture za upoznavanje zdanja i prostora na kojima je Korunović ostavio arhitektonski pečat.
- Tako posle Muzeja PTT-a, u jednoj ovakvoj turi turistima ne bi trebalo mnogo pešačenja do naredne tačke na kojoj je on ostavio svoj trag, a to je Pionirski park. U njemu se nekada između Starog i Novog dvora nalazio Maršalat koji je sređivan prema Korunovićevom projektu. Fasada okrenuta prema Narodnoj skupštini nije bila reprezentativna, ali zato je stranu ka današnjoj Ulici kralja Milana krasila bogata dekoracija. Kako su posle Drugog svetskog rata gradski urbanisti smatrali da nekadašnji Dvorski park treba više otvoriti za narod, doneta je odluka da se Maršalat sravni sa zemljom – objašnjavaju naši sagovornici.
Bolju sudbinu nije doživelo ni Korunovićevo zdanje na nekadašnjem Vilsonovom trgu, a današnjem Savskom. Njega je, osim zgrade Glavne železničke stanice, ulepšavala i prelepa fasada Pošte. To zdanje je dvadesetih godina prošlog veka, kada je podignuto, bilo prava arhitektonska lepotica za koju dobar deo stručne javnosti smatra da je to Korunovićevo najbolje delo. Oštećena je u Drugom svetskom ratu, a njenu lepotu dokrajčilo je posleratno doba.
- Zgrada jeste u poratnim godinama obnovljena, ali je i ogoljena, pa danas od nekada jednog od najreprezentativnijih objekata u Savskom amfiteatru imamo gotovo samo kostur i neuglednu fasadu u socrealističkom maniru. Za ovo zdanje možda će konačno doći lepši dani jer, kako su u prethodnih nekoliko godina najavljivali nadležni, potrudiće se da mu se u dogovoru sa Poštom Srbije vrati nekadašnji prepoznatljiv izgled - ističu u Milenijum timu.
Graditelj sokolskih domova
- Momir Korunović rođen je 1883. godine u Glogovcu kod Jagodine u svešteničkoj porodici.
- Posle Gimnazije u Jagodini, školovanje je nastavio u Beogradu.
- U glavnom gradu se fakultetski usavršavao u oblasti arhitekture, ali u Beogradu je postao i član sokolskog društva.
- Usavršavao se u Pragu, Parizu i Beču.
- Po povratku u zemlju decenijama je radio u Ministarstvu građevine.
- Ostao je upamćen kao graditelj sokolskih domova, verskih objekata i spomen-obeležja i u drugim delovima Kraljevine Jugoslavije.
- Nažalost, i mnoge Korunovićeve građevine u ostatku Jugoslavije, srušene su ili drastično izmenjene.
povezane vesti
